openSUSE Leap 15.0

Uitgavenotities

openSUSE Leap is een vrij en op Linux gebaseerd besturingssysteem voor uw pc,
laptop of server. U kunt op het web surfen, uw e-mailberichten en foto's
beheren, kantoorwerk doen, video's of muziek afspelen en veel plezier hebben!

Medewerkers: Ruurd Pels, Rinse de Vries, Freek de Kruijf, en Nathan Follens
Publicatiedatum: 2018-05-14, : 15.0.20180514

1 Installatie
2 Systeemopwaardering
3 Wijzigingen in pakketten
4 Bureaublad
5 Beveiliging
6 Meer informatie en terugkoppeling

De uitgavenotities zijn voortdurend in ontwikkeling. Om de laatste wijzigingen
te vinden, kijk naar de online versie op https://doc.opensuse.org/release-notes
. De Engelse uitgavenotities worden bijgewerkt wanneer dat nodig is. Vertaalde
versies kunnen tijdelijk niet compleet zijn.

Als u opwaardeert van een oudere versie naar de Leap-uitgave van openSUSE,
bekijk dan hier de vorige uitgavenotities: http://nl.opensuse.org/
openSUSE:Release_Notes.

Informatie over het project is beschikbaar op http://opensuse.org.

Om bugs te rapporteren behorende bij deze uitgave, gebruikt u openSUSE
Bugzilla. Voor meer informatie in het Engels, zie http://en.opensuse.org/
Submitting_Bug_Reports.

1 Installatie

Deze sectie bevat installatie-gerelateerde notities. Voor gedetailleerde
upgrade instructies, bekijkt u de documentatie op https://doc.opensuse.org/
documentation/leap/startup/html/book.opensuse.startup/part.basics.html.

1.1 Minimale systeeminstallatie

In de minimale systeeminstallatie ontbreekt bepaalde functionaliteit die vaak
voor lief genomen wordt:

  • Het bevat geen software firewall front-end. U kunt het pakket firewalld
    hiervoor installeren.

  • Het bevat geen YaST. U kunt het patroon patterns-yast-yast2_basis als extra
    installeren.

1.2 UEFI—Unified Extensible Firmware Interface

Alvorens openSUSE te installeren op een systeem dat opstart met UEFI (Unified
Extensible Firmware Interface), wordt u dringend aangeraden om te controleren
op firmware-updates aanbevolen door de maker van de hardware en, indien
beschikbaar, zo'n update te installeren. Een vooraf geïnstalleerde Windows 8 of
later is een sterke aanwijzing dat uw systeem opstart met UEFI.

Achtergrond: Sommige UEFI-firmware heeft bugs die het laten breken als te veel
gegevens naar het opslaggebied van UEFI worden geschreven. Er zijn echter geen
heldere gegevens over hoeveel "te veel" is.

openSUSE minimaliseert het risico door niet meer weg te schrijven dan het
noodzakelijke minimum nodig om het besturingssysteem op te starten. Het minimum
betekent het aan de UEFI-firmware vertellen van de locatie van de
openSUSE-bootloader. Bovenstroomse functies van de Linux-kernel, die het
UEFI-opslaggebied gebruikt voor opslag van opstart- en crashinformatie
(pstore), zijn standaard uitgeschakeld. Niettemin is het aanbevolen om elke
firmware-update die de maker van de hardware aanbeveelt, uit te voeren.

1.3 UEFI-, GPT- en MS-DOS-partities

Samen met de EFI/UEFI-specificaties is er een nieuwe manier van partities maken
gekomen: GPT (GUID Partition Table). Dit nieuwe schema gebruikt globaal unieke
identifiers (128-bit waarden getoond in 32 hexadecimale tekens) om apparaten en
typen partities te identificeren.

Bovendien staat de UEFI-specificatie ook verouderde MBR (MS-DOS)-partities toe.
De Linux-bootloaders (ELILO of GRUB2) proberen automatisch een GUID voor deze
ouderwetse partities aan te maken en schrijven ze naar de firmware. Zo'n GUID
kan frequent wijzigen, wat opnieuw schrijven in de firmware veroorzaakt.
Herschrijven bestaat uit twee verschillende bewerkingen: verwijderen van het
oude item en aanmaken van een nieuw item dat de eerste vervangt.

Moderne firmware heeft een garbage-collector die verwijderde items verzameld en
het voor oude items gereserveerde geheugen vrijmaakt. Er ontstaat een probleem
wanneer defecte firmware dit niet verzamelt en deze items niet vrijmaakt; dit
kan eindigen met een systeem dat niet opgestart kan worden.

Er omheen werken is eenvoudig: converteer de verouderde MBR-partitie naar GPT.

1.4 Het Nvidia-stuurprogramma handmatig installeren

Op openSUSE Leap 15.0 moet u het pakket drm-kmp-default eerst verwijderen
voordat u handmatig Nvidia-stuurprogramma's kan installeren met het
shellscriptarchief .run:

zypper rm drm-kmp-default

Als u de door Nvidia geleverde RPM's installeert,zult u niet te maken hebben
met dit probleem, omdat in dat geval het pakket drm-kmp-default automatisch
vervangen is tijdens de installatie van het stuurprogramma.

Als u later besluit het stuurprogramma van Nvidia te verwijderen, zorg er dan
voor het pakket drm-kmp-default opnieuw te installeren.

Voor meer informatie, zie https://bugzilla.suse.com/show_bug.cgi?id=1044816.

1.5 Schalen van de UI van het installatieprogramma op computers met hoge DPI
schermen

Het installatieprogramma YaST schaalt zijn UI niet standaard voor hoge DPI
schermen. Als u een computer met een hoge DPI scherm hebt, kunt u YaST
instellen om zijn UI automatisch te schalen voor het scherm. U doet dat door de
parameter QT_AUTO_SCREEN_SCALE_FACTOR=1 toe te voegen aan de opdrachtregel in
de bootloader.

2 Systeemopwaardering

Dit gedeelte bevat aantekeningen in verband met opwaarderen van het systeem.
Voor gedetailleerde instructies voor opwaarderen, bekijk het document op https:
//doc.opensuse.org/documentation/leap/startup/html/book.opensuse.startup/
cha.update.osuse.html.

Controleer bovendien de paragraaf “Wijzigingen in pakketten”.

2.1 Opwaardering vanaf openSUSE Leap 42.3

2.1.1 Postfix-admin gebruikt geen achterwaarts compatibele indeling van mappen

Beginnend met versie 3.2, zoals geleverd in openSUSE Leap 15.0, gebruikt
Postfix-admin (pakket postfixadmin) een nieuwe indeling van mappen die niet
achterwaarts compatibel is:

  • De configuratiebestanden zijn verplaatst naar /etc/postfixadmin.

  • De PHP code is verplaatst naar /usr/share/postfixadmin.

  • De Smarty-cache is verplaatst naar /var/cache/postfixadmin.

Postfix-admin leest niet langer configuratiebestanden uit hun vorige locaties
en de configuratie is niet automatisch gemigreerd. Daarom moet u de volgende
items handmatig migreren:

  • Verplaats config.local.php van /srv/www/htdocs/postfixadmin naar /etc/
    postfixadmin.

  • Als u aanpassingen in config.inc.php hebt gemaakt, breng deze aanpassingen
    dan aan in /etc/postfixadmin/config.local.php. We bevelen aan om
    config.inc.php ongewijzigd te laten.

  • Voeg in de Apache configuratie in of schakel de alias /postfixadmin in:

      â–¡ Om de alias beschikbaar te maken op alle virtual hosts, voer uit:

        a2enflag POSTFIXADMIN && rcapache2 restart

      â–¡ Om de alias beschikbaar te maken op slechts een specifieke virtual
        host, voeg de alias in in de configuratie van die virtual host.

3 Wijzigingen in pakketten

3.1 Verouderde pakketten

Verouderde pakketten worden nog steeds geleverd als onderdeel van de
distributie maar zijn gepland om verwijderd te worden in de volgende versie van
openSUSE Leap. Deze pakketten bestaan om migratie te ondersteunen, maar hun
gebruik wordt ontmoedigd en ze worden mogelijk niet bijgewerkt.

Om te controleren of geïnstalleerde pakketten niet langer worden onderhouden:
ga na dat lifecycle-data-openSUSE is geïnstalleerd, gebruik daarna het
commando:

zypper lifecycle

4 Bureaublad

Deze sectie geeft een lijst met problemen op het bureaublad in openSUSE Leap
15.0.

4.1 KDE onder Wayland wordt niet ondersteund met het Nvidia-stuurprogramma van
de fabrikant

De KDE Plasma Wayland sessie wordt niet ondersteund met het Nvidia
stuurprogramma van de leverancier. Als u KDE wilt gebruiken en het Nvidia
stuurprogramma van de leverancier, blijf dan met de X-sessie.

4.2 Geen standaard compositietoetscombinatie

In vorige versies van openSUSE gaf de compositietoetscombinatie de mogelijkheid
tekens te typen die geen onderdeel zijn van de reguliere toetsenbordindeling.
Om bijvoorbeeld "å" te maken, kunt u indrukken en loslaten Shift–Rechter Ctrl
en dan a tweemaal indrukken.

In openSUSE Leap 15.0 is er niet langer een voorgedefinieerde combinatie met
een compositietoets omdat Shift–Right Ctrl niet meer werkt zoals verwacht.

  • Om een systeembrede eigen compositietoetscombinatie te definiëren, gebruik
    het bestand /etc/X11/Xmodmap en kijk naar de volgende regels:

    [...]
    !! Derde voorbeeld: Wijzig rechter Control-toets naar Composiitietoets.
    !! Om een teken samen te stellen druk op deze toets en daarna op twee
    !! tekens (bijv. `a' en `^' om 342 te krijgen (â).
    !remove  Control  = Control_R
    !keysym Control_R = Multi_key
    !add     Control  = Control_R
    [...]

    Om commentaar van de voorbeeldcode te verwijderen, verwijder de tekens !
    aan het begin van regels. Merk echter op dat de setup uit Xmodmap
    overschreven zal worden als u setxkbmap gebruikt.

  • Om een gebruiker-specifieke compositietoetscombinatie te definiëren,
    gebruikt u het configuratiehulpmiddel voor het toetsenbord van uw
    bureaublad of het opdrachtregelhulpmiddel setxkbmap:

    setxkbmap [...] -option compose:COMPOSITIE_TOETS

    Voor de variabele COMPOSITIETOETS gebruikt u uw teken met voorkeur,
    bijvoorbeeld ralt, lwin, rwin, menu, rctl of caps.

  • Als alternatief gebruikt u een IBus invoermethode die in staat stelt de
    tekens te typen zonder een compositietoets te gebruiken.

4.3 Gebruik update-alternatives om login-beheerder en bureaubladsessie in te
stellen

In het verleden kon u /etc/sysconfig gebruiken of de YaST module /etc/sysconfig
bewerker om de login-manager en bureaubladsessie te definiëren. Beginnend met
openSUSE Leap 15.0, worden de waarden niet langer gedefinieerd met /etc/
sysconfig, maar met het systeem van alternatives.

Om de standaarden te wijzigen, gebruik de volgende alternatieven:

  • Login-beheerder: default-displaymanager

  • Wayland-sessie: default-waylandsession.desktop

  • X-bureaubladsessie: default-xsession.desktop

Om bijvoorbeeld de waarde van default-displaymanager te controleren, gebruik:

sudo update-alternatives --display default-displaymanager

Om de default-displaymanager om te schakelen naar xdm, gebruik:

sudo update-alternatives --set default-displaymanager \
  /usr/lib/X11/displaymanagers/xdm

Om grafisch beheer van alternatives in te schakelen, gebruikt u de YaST-module 
Alternatives die geïnstalleerd kan worden uit het pakket yast2-alternatives.

4.4 Geen schermvergrendeling bij gebruik van Gnome Shell maar geen GDM

Wanneer Gnome Shell wordt gebruikt samen met een login-manager anders dan GDM,
zoals SDDM of LightDM, zal het scherm niet leeg worden of vergrendelen. Ook is
wisselen van gebruiker zonder afmelden niet mogelijk.

Om het scherm van de Gnome Shell te vergrendelen, schakel GDM in als uw
login-manager:

 1. Ga na dat het pakket gdm is geïnstalleerd.

 2. Open YaST en van daaruit, open /etc/sysconfig Manager.

 3. Navigeer naar Bureaublad › Display-manager › DISPLAYMANAGER.

 4. In het tekstvak, voer in gdm. Om op te slaan, klik op Oké.

 5. Opnieuw opstarten.

4.5 De SDDM UI schalen op computers met hoge DPI schermen

De standaard login-beheerder voor KDE, SDDM, schaalt zijn UI niet standaard
voor hoge DPI schermen. Als u een computer hebt met een hoge DPI scherm, dan
kunt u SDDM instellen om zijn UI automatisch te schalen voor het scherm met het
configuratiebestand /etc/sddm.conf:

[XDisplay]
ServerArguments=-dpi DPI_SETTING
EnableHiDPI=true

Vervang DPI_SETTING met een toepasselijke DPI waarde, zoals 192. Voor de beste
resultaten met schalen gebruikt u een DPI waarde die een veelvoud van de
standaard 96 DPI is.

4.6 Schalen van de YaST UI op computers met hoge DPI schermen

YaST schaalt zijn UI niet standaard voor hoge DPI schermen. Als u een computer
hebt met een hoge DPI scherm, dan kunt u YaST instellen om zijn UI automatisch
te schalen voor het scherm. Om dat te doen stel de omgevingsvariabele
QT_AUTO_SCREEN_SCALE_FACTOR=1 in.

4.7 Delen van scherm werkt niet in Firefox of Chromium onder Wayland

Firefox en Chromium staan normaal op het web gebaseerde hulpmiddelen, zoals
toepassingen voor videoconferenties toe om het gehele scherm of individuele
vensters van toepassingen te delen. Deze functionaliteit wordt nu niet
ondersteund in beide browsers bij gebruikt van een Wayland sessie.

Om in staat te zijn uw scherm in Firefox of Chromium te delen, gebruik in
plaats daarvan een X-sessie.

4.8 Afspelen van MP3-bestanden

De codecs om MP3-bestanden af te spelen zijn meegeleverd als onderdeel van de
standaard opslagruimte.

Om deze decoder in op gstreamer gebaseerde toepassingen en frameworks, zoals
Rhythmbox of Totem, te gebruiken, installeer het pakket gstreamer-plugins-ugly.

4.9 Geen ondersteuning voor Type-1 lettertypen in LibreOffice

LibreOffice 5.3 of hoger ondersteunt niet langer verouderde Type-1 lettertypen
(bestandsextensies .afm en .pfb). De meeste gebruikers zouden hierdoor niet
getroffen moeten worden, omdat huidige lettertypen beschikbaar zijn ofwel in
het formaat TrueType (.ttf)- of OpenType (.otf)-formaten.

Als u hierdoor bent getroffen, converteer dan Type-1 lettertypen naar een
ondersteund formaat, zoals TrueType en gebruik dan de geconverteerde
lettertypen. Conversie is mogelijk met de toepassing FontForge (pakket 
fontforge) welke in openSUSE beschikbaar is. Voor informatie over het maken van
scripts voor zulke conversies, zie https://fontforge.github.io/en-US/
documentation/scripting/.

4.10 Wijzigingen in rendering van FreeType lettertypen

FreeType 2.6.4 haeeft een nieuwe standaard "glyph hinting interpreter" (versie
38) die dichter overeenkomt met andere besturingssystemen maar voor sommigen "
vager" kan lijken. Om het vorige gedrag van FreeType te herstellen, stel de
volgende ongevingsvariabele in op elk door u gewenst niveau (systeem-breed,
gebruiker-specifiek of programma-specifiek):

FREETYPE_PROPERTIES="truetype:interpreter-version=35"

4.11 KDE Plasma Browser-integratie inschakelen

Plasma browser-integratie voor Firefox en Chromium/Chrome stelt in staat
multimedia en downloads te monitoren met systeemhulpmiddelen van KDE en geeft
snelle toegang tot tabbladen via de balk Commando uitvoeren van het KDE Plasma
bureaublad.

De functionalityeit voor browser-integratie bestaat uit twee delen die samen
moeten werken:

  • Het bureaubladgedeelte dat geïnstalleerd kan worden met het systeempakket 
    plasma-browser-integration.

  • Het browsergedeelte dat geïnstalleerd moet worden uit de add-on
    opslagruimte van uw browser:

      â–¡ Firefox: https://addons.mozilla.org/firefox/addon/plasma-integration/

      â–¡ Chromium/Chrome: https://chrome.google.com/webstore/detail/
        plasma-integration/cimiefiiaegbelhefglklhhakcgmhkai

Merk op dat deze functionaliteit officieel nog steedsl in ontwikkeling is en
openSUSE Leap 15.0 levert deze in een vroege versie ervan.

4.12 De Emacs-psgml-module laden

Omwille van conflicten met Emacs-modules uit de standaardinstallatie, kan
openSUSE Leap 15.0 de psgml-module niet meer automatisch laden. Bekijk het
bestand README uit het pakket psgml voor meer informatie.

5 Beveiliging

Deze sectie biedt een lijst met wijzigingen in beveiligingsfuncties in openSUSE
Leap 15.0.

5.1 systemctl stop apparmor werkt niet

In het verleden kon er verwarring zijn over het verschil tussen hoe de erg
gelijk genaamde systemctl subcommands reload en restart werken voor AppArmor:

  • systemctl reload apparmor herlaadde alle AppArmor profielen. (Het was en is
    nog steeds de aanbevolen manier van herladen van AppArmor profielen.)

  • systemctl restart apparmor beteknt dat AppArmor zou stoppen, waarbij
    AppArmor alle profielen ontlaadt en dan opnieuw start die alle bestaande
    processen onbeschermd laaty. Alleen nieuw gestarte processen zouden dan
    weer beschermd worden.

systemd levert helaas geen oplossing binnen het format van het unitbestand voor
het probleem dat komt van het restart scenario.

Beginnend met AppArmor 2.12 zal het commando systemctl stop apparmor niet meer
werken. Als gevolg zal systemctl restart apparmor nu juist AppArmor profielen
herladen.

Om alle AppArmor profielen te ontladen gebruikt dan het nieuwe commando
aa-teardown in plaats van wat overeenkomt met het vorige gedrag van systemctl
stop apparmor.

For more information, see https://bugzilla.opensuse.org/show_bug.cgi?id=996520
and https://bugzilla.opensuse.org/show_bug.cgi?id=853019.

6 Meer informatie en terugkoppeling

  • Lees de documenten README op het medium.

  • Bekijk gedetailleerde log met informatie over een specifiek pakket uit zijn
    RPM:

    rpm --changelog -qp BESTANDSNAAM.rpm

    Vervang BESTANDSNAAM door de naam van de RPM.

  • Controleer het bestand ChangeLog op het topniveau van het medium voor een
    chronologische log van alle wijzigingen gemaakt aan de bijgewerkte
    pakketten.

  • Meer informatie in de map docu op het medium.

  • Voor extra of bijgewerkte documentatie, zie https://doc.opensuse.org/.

  • Voor het laatste nieuws van openSUSE, zie https://www.opensuse.org.

Copyright © SUSE LLC

© 2018 SUSE